Fietsbanden

Over duurzaamheid, lekbestendigheid, rolweerstand, grip, comfort en maatvoering

Banden voor toer- en trekkingfietsen

In dit artikel richt ik me vooral op de soorten banden die geschikt zijn voor toerfietsers en fietsreizigers die de fiets in uiteenlopende omstandigheden en op verschillende soorten ondergrond gebruiken. Breed inzetbare banden dus. Voor prestatiegerichte racefietsen en mountainbikes gelden andere eisen, maar de trekkingfietsbranche heeft wel veel geleerd van de sportwereld. Met name de mountainbikebanden zijn een grote inspiratiebron voor trekkingbanden.

De invloed van banden wordt nog veel onderschat

Het contact met de weg bestaat uit twee kleine vlakjes van slechts enkele vierkante centimeters. De kwaliteit van dat contact is van wezenlijk belang en in de ruimte tussen het contactvlak en de velg gebeurt meer dan je misschien denkt. Hoe een band is geconstrueerd, heeft direct een grote invloed op het rijgedrag van je fiets. De ene band maakt van je fiets een tractor, de andere een sportwagen en weer een andere laat je fiets rollen als een luxe limousine.

De vakantiefietser zoekt naar het beste allround compromis, maar de ene fietsreiziger is de andere niet en daarom zijn er enorm veel verschillende soorten banden. Als je nu tegen een gemiddelde fietsenmaker zegt: “Doe maar een goede band.”, dan krijg je vaak een degelijk exemplaar dat redelijk lang meegaat en niet snel lek gaat. Handig, maar dan doe je jezelf qua rolweerstand, wegligging, stuurgedrag en comfort echt tekort!

Je kunt niet alles hebben

De fietsband heeft de ondankbare taak om meerdere tegenstrijdige eigenschappen in zich te verenigen. Iedereen wil natuurlijk dat een band lang meegaat, niet lek gaat, veel grip heeft, weinig weegt en soepel en comfortabel rolt. En dan mag het ook nog eens niet veel kosten.

Nou, dan heb ik slecht nieuws voor je… Je kunt niet alles hebben!

Je móet keuzes maken en de voorkeur geven aan een specifieke eigenschap sluit een andere altijd in meer of mindere mate uit.

S*#%!, ik heb een Lekke Band…

Er zijn drie manieren waarop een band lek gaat:

  • Een scherp object (glas, doorn, schroef, enz) prikt een gat in de binnenband.
  • Een scherp object (scherpe steen) veroorzaakt een gat of scheur in de zijkant van de band.
  • Snakebite: de binnenband wordt kapot gekneld tussen een obstakel en de velg. Er zijn dan twee kleine gaatjes naast elkaar te zien.

Om lekken tegen te gaan kun je kiezen voor een extra degelijke buitenband met een anti-leklaag en dikkere binnenbanden monteren. Maar je kunt ook de binnenband helemaal weglaten door te kiezen voor tubeless banden, zoals bij auto’s en motorfietsen normaal is.

Tubeless fietsbanden

Bij tubeless banden wordt gebruik gemaakt van een luchtdichte buitenband die zeer strak in een luchtdichte velg gemonteerd wordt. Hier wordt vervolgens een klein beetje vloeibare latex in gegoten die zich al draaiende door de band verspreidt. Zodra er een gaatje ontstaat, wordt de latex naar buiten geblazen en in contact met de buitenlucht vervliegt het oplosmiddel en wordt het gaatje gedicht. Dankzij de snelle werking van de latex zul je heel veel lekke banden niet eens merken.

Wanneer het gat te groot is en de latex eruit blijft spetteren, moet je de band handmatig met een plug repareren. Of er alsnog een binnenband in doen om je weg snel weer te kunnen vervolgen.

Met tubeless banden kunnen snakebites niet meer voorkomen, omdat er simpelweg geen binnenband meer is om kapot te knellen! Maar tubeless banden hebben meer voordelen. Meer hierover verderop in het artikel.

tubeless fietsband

Tubeless is ideaal voor off-road

Vooral in rotsachtige gebieden met veel scherpe stenen en in gebieden met veel doornplanten zijn tubeless banden sterk aan te raden.

Maar ook in de stad, waar veel glas en ander spul op straat kan liggen, zijn tubeless banden heel fijn.

Qua monteren, repareren en oppompen zijn tubeless banden wat bewerkelijker, maar je kunt het jezelf onderweg gemakkelijker maken door er dan alsnog een binnenband in te doen.

Anatomie en eigenschappen van fietsbanden

Hieronder zie je hoe een fietsband is opgebouwd. Om het gedrag van een band te manipuleren, spelen de fabrikanten veel met de soepelheid en stevigheid van het karkas, de dikte en de samenstelling van het rubberen omhulsel en de soorten anti-leklaag. Daarnaast worden er veel verschillende profielen ontwikkeld om de band geschikt te maken voor een specifieke ondergrond of juist een grote verscheidenheid aan terreinsoorten.

Zoals eerder gezegd, willen we allemaal een band met de langste levensduur, beste lekbestendigheid, het laagste gewicht, de meeste grip, de laagste rolweerstand en de hoogste mate van comfort. Hieronder kun je lezen hoe de bandenfabrikanten eigenschappen kunnen verbeteren, maar ook welke eigenschappen er als gevolg van die keus minder goed worden.

Iedere band is altijd een compromis!

Langere levensduur

  • Dikker rubberen loopvlak

  • Harder rubbercompound

  • Steviger karkas

  • Met rubber beklede wangen

    Al deze aanpassingen gaan ten koste van een lage rolweerstand, de grip, het comfort en het gewicht.

    De band wordt stugger en kan minder soepel over oneffenheden rollen.

    Het extra gewicht maakt de fiets minder reactief qua sturen, accelereren en remmen.

    Voorbeeld: de Schwalbe Marathon Mondial is de duurzaamste en betrouwbaarste band voor wereldreizigers, maar rijdt als een tractor…

Betere Lekbestendigheid

  • Dikker rubberen loopvlak

  • Dikkere en stuggere anti-leklaag

  • Karkas met meer lagen opbouwen

  • Wangen met rubber bekleden

    Deze vier aanpassingen gaan ten koste van een lage rolweerstand, het comfort en het gewicht.

  • Kiezen voor tubeless banden met dichtingsvloeistof

    De band kan nog wel lek geprikt worden, maar wordt voordat je het merkt al gedicht door de latex.

    Je moet wel wat vaker je banden een beetje bijpompen, omdat bij ieder lekje er heel even wat lucht verloren gaat.

    De latex werkt een paar maanden en moet daarna vervangen en/of bijgevuld worden.

Minder gewicht

  • Loopvlak dunner uitvoeren

  • Karkas met minder lagen opbouwen

  • Anti-leklaag weglaten

  • Wangen met weinig rubber bekleden of kaal laten

    Deze vier aanpassingen gaan ten koste van de levensduur en lekbestendigheid.

  • Kevlar hieldraad toepassen

    Dit heeft geen nadelen, maar kost wel meer.

  • Binnenband weglaten door tubeless banden te kiezen

    Het weglaten van de binnenbanden bespaart ongeveer 200 gram per wiel. Minder gewicht in de wielen maakt de fiets reactiever qua sturen, accelereren en remmen.

fietsband lichtgewicht
fietsband profiel

Meer Grip

  • Zachter rubbercompound

  • Dunner loopvlak

  • Soepeler karkas met dunnere en/of minder lagen

  • Anti-leklaag dunner maken of weglaten

  • Tubeless banden kiezen

    Bij de aanpassingen hierboven draait het om het vergroten van het contactoppervlak door de band soepeler te maken, zodat hij beter aansluit op de ondergrond.

    De eerste vier punten gaan ten koste van de levensduur en de lekbestendigheid.

  • Profiel passend bij de ondergrond vormgeven

    Hier draait het om het vergroten van het contactoppervlak door te kiezen voor meer of juist minder profiel en spelen met de bandbreedte. Meer uitleg hierover in een volgend hoofdstuk.

Lagere rolweerstand

  • Loopvlak dunner uitvoeren

  • Karkas met minder lagen opbouwen

  • Wangen met weinig rubber bekleden of kaal laten

  • Anti-leklaag weglaten

    Deze vier aanpassingen gaan ten koste van de levensduur en lekbestendigheid.

  • Profiel met vouwsnedes toepassen

    Geen significante nadelen.

  • Band breder (!!) maken en minder hard (!!) oppompen

    Meer uitleg hierover in een volgend hoofdstuk.

  • Tubeless banden kiezen

    De wrijving van en met de binnenband valt weg.

fietsband lichtgewicht

Meer comfort

De bij rolweerstand, grip en gewicht genoemde toepassingen zorgen niet alleen voor een beter rijgedrag, ze dragen ook allemaal bij aan meer comfort. En het is juist déze eigenschap waar lange-afstand-fietsers zoveel profijt van hebben. Met minder pijn en vermoeidheid ga je sneller, kom je verder, geniet je meer van de rit en kom je frisser aan op je bestemming.

Voor meer comfort heb je soepele banden met veel luchtvering nodig en zo zijn we aanbeland bij een belangrijke trend van de afgelopen 20 jaar: de overstap naar steeds bredere banden.

Breder en zachter is beter

Over de breedte van de banden en de bandenspanning wordt in de winkel veel gediscussieerd, omdat bij veel mensen het oude idee van “smaller en harder” nog overheerst.

Ja, heel vroeger, toen we nog schakelden met hendels op de onderbuis, was smal en hard nog goed. Maar toen hadden we zowiezo geen keus, want de hele behoudende wielerwereld dacht er zo over en dus werd er niet veel nieuws uitgeprobeerd. Totdat de snel populair wordende mountainbikesport aantoonde dat het ook anders kon en moest.

En járen later gingen bij de fabrikanten van trekkingfietsen eindelijk ook de ogen open en zagen ze in dat de technieken van lichtrollende mountainbikebanden met veel grip ook van nut waren voor fietsreizigers. Met meer comfort als bonus.

50 millimeter is de nieuwe standaard

De meeste trekkingfietsen en een groeiend aantal toerfietsen en e-bikes worden tegenwoordig voorzien van 50 mm banden (en breder). En je gelooft ’t misschien niet, maar die rollen lichter dan de ouderwetse 37 mm banden!

“Pomp maar lekker hard op! Dat rijdt lekker licht!”, hoor ik bezoekers nog vaak zeggen. Ja, als je op superglad asfalt of treinrails rijdt klopt dit wel, maar op ruw asfalt, klinkers, gravel en dergelijke heb je liever dat de band de oneffenheden glad strijkt, want dat kost minder energie dan wanneer de hele fiets trilt en stuitert en jij zelf de trillingen moet verwerken.

Moderne, soepele banden die een beetje als een mountainbikeband zijn geconstrueerd, doen hun gladstrijkende en trillingsdempende werk echt héél goed. Die 13 mm verschil is precies een kiezeldikte. En ze rollen lichter, mits je ze niet hard oppomp, want met een te hoge bandenspanning pomp je alle voordelen keihard weg.

Het klopt wel dat bij bredere banden de snelheidsbeléving afneemt. Dit kun je vergelijken met een strak afgeveerde Lotus Elise met platte banden en een zijdezacht geveerde Citroën DS met bolle banden. Als je met beide auto’s met 80 km/u over een bochtige weg stuurt, líjk je met de Lotus sneller te gaan.

Voordelen van breder

  • Comfortabeler

    Mits je ze niet te hard oppompt!! Je moet de banden wel de kans geven om in te kunnen veren.

  • Lagere rolweerstand op ruwe ondergrond

    Trillingen door de hele fiets en jouw lijf kosten je meer energie en snelheid dan wat de band door vervorming verliest.

  • Breder inzetbaar

    Gravelwegen en bospaden zijn met 50 mm banden heel goed begaanbaar. In IJsland stuiterde ik er vrolijk mee over rotsblokken en gestolde lava.

  • Minder snakebites

    De binnenband wordt minder snel tussen een obstakel en de velg kapot gekneld.

     

Santos Travel Lite IJsland
37mm 50mm fietsbanden

En de nadelen

  • Zwaarder

    Een dikke band weegt logischerwijs meer dan een smalle.

  • Minder scherp stuurgedrag

    Een 50mm trekkingband werkt het best met een bandenspanning van 2 tot 2,5 bar (met bagage iets meer). Dit stuurt op asfalt natuurlijk minder strak dan een smal bandje met 4,5 bar.

    Ik rijd zelf zo zacht mogelijk (1,8 tot 2,5 bar) en ik raad iedereen aan om de laagste bandenspanning op te zoeken die je nog wel een vertrouwd gevoel in de bochten geeft. Op ruwe ondergrond laat je er wat lucht uit lopen en op glad asfalt pomp je er wat lucht bij.

  • Mindere snelheidsbeleving

    Maar schijn bedriegt…

Soms is breed niet breed genoeg

Mul zand, modder en lavagruis… De aarde is nu eenmaal een vijandige planeet.

Soms moet je lopen!

Over het bandenprofiel

Ik begin graag met een gewaagde uitspraak: veel profielen zijn nutteloos en voornamelijk om psychologische redenen aangebracht!

Bij auto’s en motorfietsen heeft het profiel de taak om aquaplaning te voorkomen door water via de kanalen in het profiel naar opzij weg te persen. Men denkt dat het profiel van een fietsband hetzelfde doet, maar dat is niet het geval. Een fiets kan namelijk pas aquaplanen vanaf ongeveer 200 km/u!

Bij off-road banden is het een ander verhaal, maar bij fietsbanden voor straatgebruik is het profiel er om drie redenen, waarvan slechts één echt functioneel is:

  • De illusie van grip wekken

    Op droog én nat asfalt heeft een profielloze slickband altijd het grootste contactoppervlak en dus de meeste grip. Dit vinden veel mensen echter eng. Profielsnedes verkleinen juist het contactoppervlak, maar dit vindt men niet eng.

    Bij straatbanden kán een subtiel gesneden profiel in combinatie met een heel zachte rubbercompound soms wel voor meer grip zorgen, maar dat levert een band op die sneller slijt en dat wil men ook weer niet…

  • Design

    Banden met verschillende karakters krijgen verschillende designs in het loopvlak. Gewoon om onderscheid te maken.

  • Rolweerstand verlagen

    Voor voldoende duurzaamheid wil je een dik loopvlak, maar meer rubber maakt de band stugger. Door subtiele snedes in het loopvlak aan te brengen, ontstaan er vouwlijnen die de band weer wat soepeler maken en zo de rolweerstand een beetje verkleinen.

    Veel toer- en trekkingbanden krijgen op deze manier een lagere rolweerstand, meer comfort en een acceptabele levensduur.

Off-road profielen zijn een ander verhaal

Bovenstaande geldt voor straatbanden. Voor off-roadbanden zijn de vele gripverhogende profielsoorten wél van wezenlijk belang. Dit is echter een wetenschap op zich waar ik meerdere pagina’s aan zou kunnen wijden. Daar vertel ik in de winkel graag meer over.

Schwalbe Kojak

De gladde Schwalbe Kojak is een mooi voorbeeld van een straatband zonder profiel. Door het zachte rubber kom je met deze band op droge gravelpaden ook nog verrassend ver.

Schwalbe Kojak

Schwalbe Big Apple

De Schwalbe Big Apple is een bijna-slick met vouwlijnen in het profiel die het dikke loopvlak meer flexibiliteit geven. Deze band is dikker en duurzamer dan de Kojak, maar ook zwaarder.

Schwalbe Big Apple

Populaire trekkingbanden

Hieronder volgen een paar voorbeelden van populaire trekkingbanden. Hoewel er veel mooie merken zijn met fantastische banden, is het Duitse merk Schwalbe marktleider met een mooi breed aanbod.

Schwalbe Almotion

De Schwalbe Marathon Almotion is een lekker soepele trekkingband met een bijna ideale balans tussen duurzaamheid, lekbestendigheid, rolweerstand en comfort. Dit is de meest gekozen trekkingband.

Schwalbe Marathon Almotion fietsband

Schwalbe Efficiency

De nieuwere Schwalbe Efficiency is bijna gelijk aan de Almotion, maar heeft een zachter rubbercompound en een ander profiel. Door het zachtere rubber rolt de Efficiency iets lichter en heeft hij een fractie meer grip.

Schwalbe Efficiency

Schwalbe Mondial

De Marathon Mondial is dé keuze voor de wereldfietser. Het dubbellaags karkas, het dikkere en hardere rubber en het grove profiel maken het tot een robuuste, duurzame, allroad band. Maar hij rijdt als een tractor…

Schwalbe G-One

De Schwalbe G-One Allround is het tegenovergestelde van de Mondial. Lichter, soepeler, sneller, meer grip en heerlijk comfortabel op asfalt en gravel. Maar dus ook kwetsbaarder en minder duurzaam.

Schwalbe G-One Allround

Kies je banden wijs!

Zo, dat was een heel verhaal. Bedankt dat je het helemaal uitgelezen hebt.

Misschien weet je nu beter met welke argumenten je een goede keus kunt maken, maar mogelijk heeft deze overvloed aan informatie je juist meer aan het twijfelen gebracht. Geen probleem! Vertel hoe jouw reizen er overwegend uit zien en dan denk ik graag met je mee!

Overweeg je nu je fiets tubeless te laten maken? Neem dan je fiets mee naar de winkel en dan kijk ik of het haalbaar is.

Privacy Settings
We use cookies to enhance your experience while using our website. If you are using our Services via a browser you can restrict, block or remove cookies through your web browser settings. We also use content and scripts from third parties that may use tracking technologies. You can selectively provide your consent below to allow such third party embeds. For complete information about the cookies we use, data we collect and how we process them, please check our Privacy Policy
Youtube
Consent to display content from - Youtube
Vimeo
Consent to display content from - Vimeo
Google Maps
Consent to display content from - Google